Wie zit er goed op zijn plek en wie kan zich op bepaalde punten verder ontwikkelen? Om daarachter te komen houdt Bureau ABD jaarlijks een zogeheten schouw. In 2021 werd voor het eerst de maatschappelijke opgave als uitgangspunt genomen. Op basis hiervan zijn specifieke functie-eisen benoemd.
‘De maatschappelijke opgave is bij EZK nu uitgangspunt voor de loopbaanplanning’
De schouw is een jaarlijks terugkerend middel om in kaart te brengen welke kennis en kunde ABD’ers in huis hebben om vervolgens vast te stellen waarin de managers zich verder willen, kunnen of moeten ontwikkelen. In 2021 verliep de schouw onder de ABD topmanagers van EZK anders dan voorheen. Aris Jan Hofker, management development consultant voor het ministerie EZK
en LNV, legt uit: ‘De jaarlijkse schouw begint bij de leidinggevenden van de topmanagers. Zij brengen het functioneren van “hun” directeuren in kaart. Wat gaat er goed? En wat zijn de ontwikkelpunten voor deze directeuren? Vervolgens bespreken zij hun beelden hierover in een speciale besloten bestuursraad, het MD-beraad. Daaraan neemt de top van het ministerie deel, zoals de directeuren-generaal, de secretaris-generaal de plaatsvervangend secretaris-generaal en bestuurders van andere organisatieonderdelen, zoals RVO, SodM, CPB en ACM. Zelf schuif ik daarbij samen met de DG ABD aan. We vragen dan de collega-directeuren-generaal om hun reactie. Hoe kijken zij naar de ervaringen met de ABD’er in kwestie? Dat verwerken we en we leggen het vast als startpunt van de daarop volgende loopbaangesprekken met de ABD’ers.’
Maatschappelijke opgave
Secretaris-generaal van EZK Lidewijde Ongering vult aan: ‘In 2021 hebben we de schouw bij EZK iets anders aangepakt. We zijn met een ander uitgangspunt begonnen. Namelijk de maatschappelijke opgave van het departement. Bij EZK is die drieledig: we werken aan een klimaatneutrale samenleving, we helpen bij de digitale transitie en de kansen die dit biedt en we werken aan een duurzame economie. We hebben heel goed gekeken naar onze maatschappelijke opgaves en daaraan specifieke personele kwaliteiten verbonden. We gingen vervolgens uitgebreid na of we het goede team voor deze opgave hebben. Hoe staat het met hun kennis, attitude en ervaring?’
Verbinding maken
En aan welk type topmanagers bleek EZK dan vooral behoefte te hebben? ‘Bij EZK hebben we te maken met brede maatschappelijke opgaves die zich niet houden aan departementale grenzen’, zegt Lidewijde. ‘Voor ons zijn mensen die naast hun inhoudelijke kennis ook sterk verbindende kwaliteiten meebrengen, daarom heel erg belangrijk. Ook moeten ze vanuit een brede invalshoek naar vraagstukken kunnen kijken.’ Met deze kennis zijn Lidewijde en haar leden van het MD-beraad met elkaar in gesprek gegaan. ‘We hebben open en eerlijk gesproken over de teamsamenstelling, is die perfect of moet er misschien op punten worden bijgeleerd?’
De omslag naar de maatschappelijke opgave als uitgangspunt voor de schouw is EZK goed bevallen. In vroegere tijden werd veel meer gekeken naar de wensen van de ABD’er. ‘En natuurlijk houden we oog voor de ambitie van de ABD’ers, maar de opgave komt eerst’, stelt Lidewijde. ‘Gelukkig matchen die twee meestal heel goed en dat komt de kwaliteit van de rijksoverheid ten goede. Mensen zijn met veel enthousiasme aan de slag!’
