Na vijftien jaar nam Afke Besselink deze zomer afscheid van de gemeente Rotterdam, waar ze de laatste drie jaar afdelingsmanager Concerndienstverlening was. Sinds 1 augustus is ze afdelingshoofd Uitvoeringsvraagstukken bij SZW, directie Stelsel en Volksverzekeringen. ‘Oplossingen moeten niet voor ons werken, maar voor de burger.’
Loopbaanstap
Een topambtenaar vertelt over zijn of haar carrièreswitch. Welke lessen nemen ze mee? En wat heeft hen verrast?
Hoe kijk je terug op je tijd in Rotterdam?
‘Ik vond het een voorrecht om te mogen werken voor mijn eigen stad. Het was heel leuk om alle wijken tot in de haarvaten te leren kennen. En ik kon me altijd goed vinden in de Rotterdamse mentaliteit: “Je kunt het wel bedenken, maar je moet het ook kunnen uitvoeren.” Binnen de gemeente lag het ambitieniveau heel hoog, met de burger en ondernemer centraal. Alles wat we deden, moest op straat effect hebben. Een cultuur om trots op te zijn.’
Waarom besloot je afscheid te nemen?
‘Mijn laatste projecten bij de gemeente gingen over geldzorgen. We toetsten welke sociale regelingen bewoners in die situatie kunnen aanvragen en wat ze daarvoor moeten doen. Na regeling Z moesten we het dubbele alfabet in en zelfs dat was niet genoeg. Ik begon me af te vragen hoe we het met elkaar zo ingewikkeld hebben kunnen maken. In die zin is er in Nederland nog een hoop werk te verzetten. En Den Haag is dan de plek waar je moet zijn! Wat me bij SZW meteen aansprak is dat ook mijn nieuwe collega’s zich realiseren dat er in die complexiteit nog veel te winnen valt, en dat burgers hierin voorop moeten staan.’
Welke les neem je mee naar SZW?
‘Blijf luisteren naar je omgeving. Daarmee doel ik op de collega’s die ik elke dag tegenkom, maar ook op de maatschappij. Waar lopen mensen nu écht tegenaan en voeren we daar het goede gesprek over, zodat we er werk van kunnen maken? Daarvoor zullen we onszelf soms uit de actiemodus moeten halen. Ik vind het heel belangrijk om ruimte creëren voor reflectie en de nieuwe ideeën die daaruit voortkomen.’
Wat drijft je in je werk?
‘De overheid is er voor de burger: we zijn er bij gratie van de belastingbetaler’
‘De overheid is er voor de burger: we zijn er bij gratie van de belastingbetaler. En onze opdrachten bedenken we niet zelf, die komen vanuit de samenleving. Geluiden als “Ik voel me zo dom als ik met de overheid te maken heb” motiveren mij elke dag om onze dienstverlening te verbeteren. We zijn het als ambtenaren verplicht om hulp te bieden aan degenen die dat nodig hebben.’
Wat hoop je toe te voegen aan de directie Stelsel en Volksverzekeringen?
‘Een nuchtere, praktische kijk op de wereld. Beleid wordt bijna altijd bedacht door wo-opgeleiden. Het is dan niet vanzelfsprekend dat het voor iedereen werkt. Je moet je eigen aannames aan de kant kunnen zetten. En we zullen telkens moeten toetsen of beoogd beleid het leven van mensen op een positieve manier beïnvloedt. Het contact met uitvoeringsorganisaties is in die zin heel belangrijk. Gelukkig denken mijn collega’s bij SZW daar net zo over.’
Wat vragen de opgaven die je schetst van jou?
‘De komende periode heb ik nodig om mezelf alle wetten en regelingen eigen te maken. Maar mijn meest uitdagende vraagstuk is hoe ik mezelf positioneer in het maatschappelijke debat. Ik ben nu niet meer van één gemeente, maar van heel Nederland. Hoe zorg ik ervoor dat we de wensen en ideeën van alle uitvoerders goed in beeld hebben? Ik ben blij dat mijn nieuwe collega’s net zo gemotiveerd zijn om onze dienstverlening te verbeteren als ik. Net als in Rotterdam doet iedereen het hier voor de mensen op straat.’
