Foto Eekta Nathoe (lid MDT-jongerenpanel), Tasnim van den Hoogen (programmadirecteur MDT bij OCW) en Glenn Weisz (directeur-bestuurder van sociaal-culturele instelling CANIDREAM)

Het inmiddels demissionaire kabinet draaide de geplande bezuiniging op Maatschappelijke Diensttijd (MDT) begin dit jaar grotendeels terug. Tasnim van den Hoogen, programmadirecteur MDT bij OCW, vertelt samen met Glenn Weisz, directeur-bestuurder van sociaal-culturele instelling ­CANIDREAM, en Eekta Nathoe van het MDT-jongerenpanel over de waarde en toekomst van MDT.

De partner

Als topambtenaar werk je voor Nederland en werk je dus nauw samen met bedrijven en organisaties. Hoe geven topambtenaren invulling aan deze samenwerking?

Wat betekent Maatschappelijke Diensttijd voor jullie?

Eekta: ‘Door MDT leer je jezelf kennen én kun je iets betekenen voor een ander. Vroeger durfde ik niet te presenteren op school. Nu sta ik op plekken te spreken waarvan ik nooit had gedacht dat ik er zou komen. Bijvoorbeeld in de gemeenteraad.’

Tasnim: ‘Wat Eekta zegt, raakt echt de kern. MDT laat zien dat wanneer je jongeren aanspreekt op hun talent en hen helpt dat talent in te zetten voor een ander, zij zich meer betrokken voelen bij de samenleving en ervaren hoeveel impact ze kunnen maken. Ik ben van huis uit pedagoog, en daar begint het voor mij: jongeren kansen geven en verbinding opzoeken.’

Glenn: ‘MDT geeft ons de mogelijkheid jongeren vooruitzicht te bieden en hen te helpen hun weg te vinden in de maatschappij. Wij begeleiden jongeren om hun talenten te ontdekken en die in te zetten om hun eigen omgeving iets beter of mooier te maken. Als een jongere waarde toevoegt aan de maatschappij en daarmee diens zelfvertrouwen en eigenwaarde vergroot, dan vergroot dat hun veerkracht en weerbaarheid tegen verleidingen vanuit hun omgeving.’ 

Vorige zomer maakte het kabinet bekend te willen stoppen met MDT. Dat werd later teruggedraaid. Wat heeft dat met het programma gedaan?

Tasnim: ‘In eerste instantie was er vooral teleurstelling en onbegrip. Tegelijkertijd zagen we ook iets krachtigs ontstaan: er ontstond een gedeeld besef dat we de impact van MDT nog beter moeten laten zien en ervaren. Zowel op het niveau van individuele jongeren als op het niveau van wijken, buurten en de samenleving als geheel. MDT draagt bij aan preventie, participatie en perspectief. Dat is precies wat we als samenleving nodig hebben: veerkrachtige, mentaal gezonde jongeren en een sterke, weerbare samenleving. Een andere les is dat we MDT-projecten willen helpen meer op eigen benen te staan. We willen MDT, samen met het netwerk en de jongeren, toekomstbestendig maken en nog steviger verankeren in de samenleving.’

Glenn: ‘Je hebt de landelijke overheid nodig om dit echt goed te doen. Als je het alleen lokaal doet, is de impact beperkt. Tegelijkertijd hebben we als organisatie een verduurzamingsslag gemaakt. We hebben actief ingezet op het verbreden van onze financieringsbronnen door onder andere goed in kaart te brengen waar en voor wie MDT waarde toevoegt.’

Het programmateam hecht veel waarde aan samenwerking met maatschappelijk partners én jongeren. Waarom is dat zo belangrijk?

Eekta: ‘Als jongerenpanel geven we gevraagd en ongevraagd advies over alles rondom MDT. Het is belangrijk dat we meebeslissen om te zorgen dat MDT goed blijft aansluiten bij wat jongeren leuk vinden en nodig hebben. Ik vind het persoonlijk heel belangrijk dat er ook genoeg aandacht is voor MDT buiten de Randstad. Ik kom uit Groningen en voor jongeren uit de dorpen daaromheen is de drempel om MDT te doen vaak nog heel hoog.’

Tasnim: ‘Je wilt dat het geld dat we in MDT investeren, maximaal rendeert. Dan moet je voortdurend scherp zijn op kwaliteit, uitvoerbaarheid én effectiviteit. Dat kan alleen als je werkt in co-creatie met jongeren en maatschappelijk partners. De mensen voor wie je het doet, moet je in de kern van je beleid zetten.’

Glenn: ‘Het risico van nieuwe programma’s is dat ze top-down worden bedacht en uitgevoerd. Dan heb je geen draagvlak. Wat MDT heel bijzonder maakt, is dat we een doel voor ogen hadden: jongeren betrekken bij de maatschappij, en dat de vorm daarvan in co-creatie is ontstaan.’

Over Maatschappelijke Diensttijd en CANIDREAM

In een MDT-project ontwikkelen jongeren tussen de 12 en 30 jaar hun talenten, ontmoeten ze mensen buiten hun eigen leefwereld en doen ze tegelijkertijd iets voor een ander en/of de samenleving. Jongeren organiseren bijvoorbeeld sportactiviteiten in de buurt, geven taalles aan nieuwkomers of begeleiden eenzame ouderen als buddy. MDT is een programma van OCW in samenwerking met jongeren, maatschappelijke organisaties, scholen, gemeenten en andere ministeries. CANIDREAM is één van de meer dan 200 betrokken maatschappelijke organisaties en organiseert onder andere MDT-projecten in meerdere steden in Nederland. Daarin ontdekken jongeren hun talenten met behulp van sport, muziek, kunst en cultuur.