Afsluiting: Welke bouwstenen heeft het symposium opgeleverd? Na een snelle maar kritische presentatie van Jelle van Haaster, Jonge ambtenaar van het jaar 2018, reflecteren de aanwezigen op de dag en de workshops.
Jelle van Haaster drukt de aanwezigen via een bliksempresentatie met de neus op de feiten. ‘De overheid moet ‘on tech’ zijn, terwijl de modale klasse 50-55 jaar is en daardoor niet in staat is de juiste vragen te stellen’, aldus Jelle, in het dagelijks leven researcher cyber bij het ministerie van Defensie. ‘Kijk naar de Amerikaanse overheid: het is duidelijk dat die Facebook niet snapt. Dat komt mede doordat zij zelf geen gebruiker zijn van dit en andere platforms. De gebruikers van bitcoin zijn bijvoorbeeld ook merendeels onder de 30 jaar.’
Wat de overheid kan doen? Jelle: ‘Niet overal achteraan hollen. Doe in plaats daarvan een beroep op de subject-expertise en visie van jongeren.’
'Doe een beroep op de subject-expertise en visie van jongeren’
Dagvoorzitter Stravos Zourides vraagt vervolgens aan de aanwezigen of zij bouwstenen hebben gevonden voor het omgaan met de gevolgen van robotisering. Jeroen van Hoven, een van de hoofdsprekers: ‘Mij viel op dat Defensie te maken heeft met een lastige casuïstiek. Tegelijkertijd hebben ze een goede approach. Ze worden niet overvallen door robotisering en zoeken contact met de buitenwereld.’
Strategie
Bernard ter Haar, de andere hoofdspreker: ‘Ik roep weleens: “Nederland gaat dood door pilots en experimenten.” Het krijgt geen schaal. Je moet een strategie hebben, breng je pilot de organisatie in, zoals UWV dat doet. Anders mis je de boot.’ Michel van Leeuwen, die met Patricia Zorko de workshop Veiligheid en waardenspanning bij robotisering verzorgde, haakt aan: ‘Wij bieden met ons afwegingskader voor verantwoorde digitalisering een raamwerk voor de aanschaf van ICT voor alle departementen.’
Deltaplan
Gerard Bakker, bestuursvoorzitter COA: ‘Ik heb het gevoel dat we de denkkracht van universiteiten en de publieke sector nodig hebben. We suboptimaliseren nu wat we in de omgeving zien, terwijl we voor de stroom uit zouden moeten gaan. Laten we daar een deltaplan voor ontwikkelen.’
'Verbouwen en versnellen vanuit waarden'
Digital Society Research Agenda
Stravos: ‘Toezichthouders lopen vast omdat ze regels moeten naleven. We moeten naar toezichthouders die dichter op de praktijk zitten: normeren aan de voorkant dus.’ Jelle: ‘De overheid zou zich meer als netwerk moeten gedragen.’ Bernard merkt op: ‘We hebben sinds kort een minister van Landbouw. Waarom hebben we geen minister voor Technologische Verandering?’ Jeroen: ‘Binnen VSNU werken 13 Nederlandse universiteiten samen aan een Digital Society Research Agenda. Zorg dat die zich met de uitdagingen van de overheid gaan bezighouden.’
Stravos vat samen wat hij heeft geleerd: ‘We moeten verbouwen en versnellen vanuit waarden, platformachtig werken is daarbij het middel.’ Een geïnspireerde Bram de Klerck belooft daarmee verder te werken.
