De afsluiting van de Haringvlietbrug zorgde deze zomer voor verkeersproblemen op tientallen plaatsen in Zuid-Holland en West-Brabant, waaronder de gemeente Moerdijk. Hoe hebben Rijkswaterstaat en de gemeente dit samen opgelost en wat kan er beter in de toekomst? Leonie Zeestraten (directeur Netwerkmanagement bij Rijkswaterstaat) en Danny Dingemans (wethouder gemeente Moerdijk) gaan met elkaar in gesprek.

Normaal gesproken rijden er dagelijks zo’n 66.000 voertuigen over de Haringvlietbrug. Deze zomer was de brug ruim twee maanden dicht. Voor welke problemen zorgde dat?

Leonie: ‘De impact was gigantisch, voor zowel personen- als vrachtverkeer. De A29, die over de brug loopt, is een belangrijke route naar de haven van Rotterdam. Veel van de goederen die in Rotterdam worden gelost, worden via de A29 naar het achterland vervoerd. Daarnaast is er veel woon-werkverkeer tussen de Randstad en West-Brabant. Voor die mensen werd het een stuk ingewikkelder om van en naar hun werk te komen. Tot slot was er ook geen verkeer meer mogelijk tussen Moerdijk en de Hoeksche Waard, en tussen Goeree-Overflakkee en de Hoeksche Waard.’
Danny: ‘Bij de gemeente voorzagen we dat automobilisten op zoek zouden gaan naar sluiproutes. Maar die lopen via smalle wegen, die niet zijn berekend op zo veel verkeer. Automobilisten zijn geneigd om met een te hoge snelheid over die weggetjes te rijden, terwijl daar ook gewoon mensen fietsen. Dat levert gevaarlijke situaties op.’

Hoe zag jullie samenwerking eruit tijdens dit project?

Danny: ‘In eerste instantie was het zo dat RWS de gemeenten vooral informeerde over wat ze konden verwachten. Pas later lukte het ons om onze eigen vraagstukken bij RWS op de agenda te krijgen. Vanaf dat moment was er echt sprake van samenwerking. In april hebben we een bestuurlijke groep gevormd met andere wethouders in de regio West-Brabant. Mijn contact met Leonie verliep vooral via die groep.’

Tot welke oplossingen zijn jullie samen gekomen?

Leonie: ‘Een mooi voorbeeld van oplossingsgericht samenwerken zijn de ponten en bijbehorende pendelbusjes die we met elkaar beschikbaar stelden. De oevers vanwaar de twee ponten vertrokken, waren vanuit de dorpen niet makkelijk te bereiken. Dat hebben we opgelost met de pendelbusjes. RWS heeft voor de ponten gezorgd. De gemeentes Moerdijk, Goeree-Overflakkee en Hoeksche Waard hebben samen de pendeldiensten geregeld en die samen met RWS gefinancierd. We hebben allebei gedaan waar we goed in zijn. De gemeentes hebben goede contacten met de taxibedrijven die de pendeldiensten hebben gereden en voor ons als RWS was het makkelijker om de vergunningen voor de pont rond te krijgen.’
Danny: ‘Door die pendeldiensten pakte het aantal mensen dat gebruikmaakte van de pont aanzienlijk hoger uit. Dat gaf weer minder druk op de A16.’

In West-Nederland Zuid worden de komende jaren tientallen bruggen en tunnels gerenoveerd. Leonie, wat heb jij nodig van gemeenten om dit tot een goed einde te brengen?

Leonie: ‘Begrip en samenwerking. Renovatie van bruggen en tunnels zorgt voor veel hinder, maar het is onvermijdelijk. Een groot deel van de Nederlandse infrastructuur stamt van net na de Tweede Wereldoorlog. Als we dit niet vervangen, levert dat gevaarlijke situaties op. Bij RWS hebben we de gemeenten ook echt nodig om deze enorme opgave tot een goed einde te brengen. RWS is beheerder van de rijkswegen, maar heeft minder zicht op de kleinere wegen en het sluipverkeer dat daar kan ontstaan. Voor een goede samenwerking is ook de vertrouwensrelatie die je met elkaar hebt belangrijk. Wanneer je iemand kent, weet je vaak waarom iemand op een bepaalde manier reageert en hoe je daarmee moet omgaan. Bovendien weet je welke punten voor de ander een dealbreaker zijn en welke niet.’
Danny: ‘Het is ook belangrijk om niet alleen problemen bij elkaar over de schutting te gooien, maar het ook te vieren als dingen goed gaan. We feliciteren elkaar dan ook geregeld in de appgroep waar we in zitten, samen met andere bestuurders en wethouders.’

Als wethouder ben je de spil tussen de burger en de overheid, in dit geval RWS. Danny, met welke uitdagingen krijg je hierdoor te maken?

Danny: ‘Als wethouder heb je bepaalde informatie tijdig nodig, zodat je hierop kan anticiperen. Het duurde bijvoorbeeld heel lang voordat RWS informatie gaf over de vaartijden van de pont. Onhandig, want ik moest dat tijdig doorgeven aan de werkgevers in de regio, zodat die indien nodig een andere  vervoersoplossing konden regelen voor hun werknemers.’
Leonie: ‘Aan onze kant duurde het inderdaad heel lang voordat die vaartijden definitief waren. Over het algemeen willen we informatie pas naar buiten brengen op het moment dat het honderd procent zeker is. Zelf heb ik geprobeerd om de wethouders en bestuurders zo snel mogelijk op de hoogte te brengen wanneer dingen anders gingen dan gepland. Mijn ervaring is dat je beter transparant en eerlijk kunt zijn. Zeg bijvoorbeeld: “Het lijkt die kant op te gaan, maar ik kan nog niks garanderen.” Hierdoor krijg je meer begrip voor elkaars situatie.’